Con à, hãy giữ cho mình một trái tim “nóng” và một cái đầu “lạnh”!
Tối qua 2 mẹ con nói chuyện linh tinh. Em bé hỏi mẹ:
- Mẹ có biết con yêu ai nhất trên đời không?
- Em yêu ai nhất vậy? *giả vờ không biết lần thứ 1000*
- Con yêu mẹ, yêu bố, yêu gia đìnhhhhh!!!
- Thế mẹ yêu ai nhất em biết không?
- Biết rồi biết rồi, mẹ yêu con và chị nhất.
- Đúng rồi, mẹ yêu em và chị nhất trên đời này.
- Con bảo mẹ cái này nhé, bí mật nhé... Dù chị hay trêu con, không thích chơi với con nhiều lắm, nhưng con vẫn yêu chị, nhớ chị, thương chị nữa.
Lúc này tự dưng mình không nói được gì, chỉ biết ôm nó một tí cho lòng dịu lại. Cảm ơn con vì đã yêu thương và thấu hiểu nhiều đến thế.
Mình luôn chia sẻ rằng thành tựu của mình đến lúc này không phải là nuôi dạy một đứa con thông minh xuất chúng, hay bắn tiếng Anh trôi chảy, mà là một đứa trẻ lương thiện, bình thường. Mình chưa từng bảo con phải yêu ai, dù đó là bố mẹ; và cũng không bắt con phải ghét ai, dù người đó xấu thế nào. Cảm xúc là thứ chân thực nhất trên đời mà một con người được sở hữu. Bạn có thể nghi ngờ tất cả, nhưng cảm xúc thì luôn luôn, luôn luôn trung thực. Bắt một con người phải điều khiển cảm xúc của bản thân để yêu hoặc ghét ai đó là việc cực kỳ phi lý.
Mình không bao giờ bình luận hay phán xét về tình cảm của con. Nó hoàn toàn có quyền tự do yêu - ghét. Thứ mình hướng tới là giúp con có kỹ năng hình thành tư duy lô-gíc, ranh giới cá nhân rõ ràng và tinh thần cầu thị để tách biệt cảm xúc và quan điểm, không để hai điều này lẫn lộn, chi phối quá nhiều đến nhau.
“Con có thể không thích K. vì bạn ấy xấu tính, hay phá đám tác phẩm của các con, ngăn cản con chơi với bạn khác. Nhưng K. mới chỉ là một đứa trẻ 6 tuổi thôi, mà trẻ con thì đâu phải ai cũng đã biết cách cư xử lịch sự, biết suy nghĩ như người lớn. Hành động của bạn ấy khó chấp nhận thật, nhưng cũng không khó hiểu. Hoặc có khi K. chỉ muốn gây sự chú ý với mọi người. Trong trường hợp tệ nhất là bạn ấy có ý bắt nạt con thật, nếu con cảm thấy nghiêm trọng quá thì nói với mẹ và cô ngay để can thiệp nhé.”
“Con nói không thích những người có “dark skin” lắm phải không? Ừ, không sao cả. Nhưng nếu có một bạn da màu hoặc da đen muốn chơi cùng con, con có chơi với bạn không? (Ngay lập tức bảo “Có chứ!”). Giống như loài chó có chó corgi, chihuahua, xúc xích, chó mực, poodle v.v... con người cũng có người da vàng, da trắng, da nâu, da đen thôi. Vạn vật trên thế giới này đều đa dạng về chủng loại và màu sắc. Mẹ nghĩ là cứ cái gì tốt thì dùng, người nào tốt thì chơi, bất chấp vẻ bề ngoài như thế nào.”
“Con bức xúc với những kẻ bắt nạt mà con xem trên phim lắm hả? Nhiều người có cảm giác giống con, không ai bình thường mà lại ưa nổi kẻ bắt nạt. Nhưng thực ra, những người bắt nạt người khác đa số là những người có vấn đề về tâm lý. Họ có thể mang trong mình sự tự ti, cảm giác yếu đuối nên họ dùng bạo lực như một cách chứng tỏ bản thân mình mạnh mẽ; hoặc họ có thể gặp tổn thương tinh thần dẫn đến không thể kiểm soát được cảm xúc và hành vi, họ dùng bạo lực để trút giận lên người khác; hoặc cũng có thể chính họ cũng từng là nạn nhân của bạo lực.”
“Đối với điều mình cực kỳ yêu thích, con cũng vẫn phải tỉnh táo. Mẹ biết con rất thích ăn khoai tây chiên và đồ chiên rán, nhưng con biết nó không tốt cho sức khỏe đúng không? Mẹ không bắt con phải ngừng ăn món khoái khẩu bởi vì ăn uống là niềm vui, nhưng thích lắm đi nữa cũng chỉ ăn một lượng vừa phải thôi nhé.”
Nếu ai đó nói mình đang thao túng con, mình không phủ nhận. Mình cho rằng làm cha mẹ, chúng ta cần có một chút thao túng tích cực, ở mức độ vừa phải để hướng con tới giá trị mình mong muốn.
Đằng sau mỗi con người hoặc một sự việc luôn có một câu chuyện. Chúng ta không cần phải tha thứ hoặc cảm thông cho ai đó nếu bản thân không muốn, nhưng mở rộng góc nhìn để quan sát được khách quan, toàn cảnh, lại là kỹ năng hữu ích giúp chúng ta duy trì đầu óc sáng suốt nhằm tách biệt cảm xúc và lý trí, tránh bị cuốn vào những phản ứng tiêu cực. Tương tự, chúng ta cũng có thể rất yêu ai đó hoặc rất thích một thứ gì đó, nhưng đừng vì quá yêu thích mà lờ những nhược điểm tồn tại, mờ cả ranh giới cá nhân.
Những cuốn sách thường khuyên người ta rằng: hãy mang một trái tim nóng và một cái đầu lạnh. Điều này quả thật chưa bao giờ sai!
(Ảnh: thiết kế từ Canva)